Ga terug

Sarcopenie: verzwakking van spieren

Verlies van spiermassa komt voor naarmate we ouder worden. Spieren in het lichaam worden dunner, minder sterk en minder elastisch. Hierdoor neemt onder andere de loopsnelheid af en is er meer kans op vallen en/of botbreuken. Het slinken van de spieren is dus eigenlijk een ouderdomskwaal dat elk jaar toeneemt. Dit verschijnsel wordt Sarcopenie genoemd (en ook wel fragility).

Vanaf het 25e levensjaar verliest een mens elk jaar ongeveer 1% van zijn spiermassa en spierkracht. Dit loopt op tot zo’n 3% per jaar vanaf het 70e levensjaar met als gevolg mogelijke problemen in de zelfstandigheid en het uitvoeren van dagelijkse handelingen. Bij 65-plussers heeft ongeveer 10-50% van de bevolking sarcopenie, maar dit neemt fors toe naarmate iemand ouder wordt.

Het is moeilijk te voorspellen op welk moment sarcopenie leidt tot functionele achteruitgang. Vanaf 70 jaar werkt het spierstelsel dichtbij zijn maximale mogelijkheden. (Chronische) ziekten, inactiviteit, infecties en ondervoeding kunnen spierzwakte versnellen.

Trainen
Spiermassa en spierkracht zijn essentieel voor behoud van fysieke zelfstandigheid op hogere leeftijd. Om het slinken van de spieren tegen te gaan is het van belang de spieren te trainen. Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat krachttraining de spierzwakte kan tegengaan. Door bepaalde oefeningen te doen met gewichten en weerstandbanden kunt u ervoor zorgen dat de afbraak van spierweefsel vermindert en zelfs weer verbeterd

Na drie maanden 2x per week trainen is het al mogelijk om de juiste omvang en sterkte van uw spieren te krijgen! Hierdoor kunt u mogelijk langer zelfstandig blijven. Krachttraining heeft tevens een gunstige werking op de cellen die verantwoordelijk zijn voor het ontwikkelen van infecties en/of ontstekingen.

Diagnose
Om te beoordelen of u sarcopenie heeft, wordt er tijdens de intake bij de fysiotherapeut een complete ‘spierkeuring’ gedaan. Verschillende testen, gericht op loopsnelheid, balans, spierkracht en spiermassa, geven een goede indicatie van de ernst van de sarcopenie. Daarnaast is het van belang eventuele risicofactoren, leefstijl en uw (intrinsieke) motivatie in kaart te brengen. De diagnose is gebaseerd op de volgende criteria:
• lage spiermassa;
• lage spierkracht;
• laag fysiek functioneren.

Behandeling
Afhankelijk van de ‘ernst’ van de sarcopenie wordt bepaald of u in groep A (preventief, leeftijdsgebonden), groep B (pre-sarcopenie, alleen lage spiermassa) of groep C (sarcopenie, lage spiermassa i.c.m. lage spierkracht óf laag fysiek functioneren) terechtkomt.

Rood= groep C
Oranje = groep B
Groen = groep A

Met het volgen van het juiste programma kunt u sarcopenie voorkomen. Het programma bestaat uit een informatief- en een trainingsgedeelte, gericht op het verbeteren van de spierkracht, spiermassa en fysiek functioneren begeleid door een fysiotherapeut. Om de zes weken wordt de vordering getest en de behandeling geëvalueerd.

Daarnaast kan de diëtist gerichte adviezen geven om uw voeding zodanig aan te passen dat spieren voldoende bouwstoffen krijgen om sterk te worden én te blijven. De combinatie van krachttraining en de juiste voeding (eiwitten) is essentieel!

Volhouden
Het trainingsprogramma is erop gericht om u twee jaar lang te leren hoe u terugval in kracht en zelfredzaamheid kunt voorkomen. Eenmaal gewonnen kracht wordt echter onvoldoende in stand gehouden door dagelijkse activiteiten. Deze zijn namelijk niet intensief genoeg waardoor spieren niet voldoende worden geprikkeld. Onderhoud van krachttraining en de juiste eiwitinname is noodzakelijk. Dat vereist discipline en doorzettingsvermogen… maar de beloning is een betere gezondheid en dus een hogere kwaliteit van leven, ook op latere leeftijd!